آرتروز زانو یکی از شایع‌ترین مشکلات خصوصا در بانوان است. بسیاری از افراد تصور دارند که آرتروز زانو فقط مختص به افراد با سن بالا است اما بالعکس این مشکل می‌تواند در جوانان نیز به وجود آید و مشکلاتی را به همراه داشته باشد. این بیماری التهابی در صورت عدم درمان، قطعا تخریب مفصل زانو را رقم می‌زند. توصیه بر این است که برای شناخت علل ایجاد و علائم آن تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
آرتروز زانو چیست ؟
آرتروز زانو یک بیماری التهابی و تخریبی است که بر روی مفصل زانو اثر می‌گذارد. در آرتروز زانو، غضروف مفصل زانو تخریب می‌شود، که منجر به تماس مستقیم بین استخوان‌های زانو و ایجاد درد، سفتی و محدودیت در حرکت می‌شود.
علل ایجاد آرتروز زانو
علل احتمالی آرتروز زانو اغلب شامل فرایند طبیعی پیری و آسیب زانو است اما این تنها مورد برای بروز این آسیب نیست و عوامل دیگری نیز می‌توانند نقش داشته باشند كه عبارتند از:
- ژنتیک
- چاقی
- آسیب های قبلی زانو
- فعالیت های ورزشی یا شغلی سنگین
- عوارض بیماری های مشترک دیگر
- عوامل التهابی
علائم آرتروز زانو
درد مزمن زانو یکی از علائم اصلی آرتروز زانو در هر رده سنی است. این درد معمولاً به صورت خفیف تا شدید در زمان استفاده از زانو (مانند راه رفتن یا بالا رفتن از پله) یا پس از فعالیت های فیزیکی افزایش می‌یابد.
- در صورت وجود آرتروز زانو، استخوان های زانو به هم نزدیک تر می‌شوند و ممکن است منجر به سفتی و محدودیت در حرکت زانو شود.
- برخی افراد با آرتروز زانو تورم و التهاب در منطقه زانو را تجربه می‌کنند. تورم ممکن است به صورت موقت یا مزمن باشد و معمولاً بیشترین شدت خود را پس از فعالیت های فیزیکی دارد.
- در بعضی موارد، افراد صداهای خراشیدن، خرخره یا لرزش در زانوی خود را تجربه می‌کنند. این صداها به عنوان “صدای زانو” شناخته می‌شوند و نشانگر تخریب غضروف زانو است.
- آرتروز زانو منجر به ضعف عضلات اطراف زانو شود، که باعث ناتوانی در حمایت و پشتیبانی مفصل زانو می‌شود.
مهم است به خاطر داشته باشید که علائم و شدت آرتروز زانو در هر فرد متفاوت است. اگر شما علائمی که با آرتروز زانو مرتبط هستند را تجربه می‌کنید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و برنامه درمانی مناسب برای شما تعیین کند.
تشخیص آرتروز زانو
- تشخیص آرتروز زانو معمولاً توسط پزشک متخصص ارتوپد انجام می‌شود.
- پزشک سوابق پزشکی شما را بررسی می‌کند و از شما درباره علائم، دردها، محدودیت حرکت و سابقه بیماری های دیگر مرتبط با زانو می‌پرسد.
- پزشک زانوهای شما را بررسی می‌کند و به دنبال علائم مشخص آرتروز زانو مانند تورم، قرمزی، سفتی و محدودیت در حرکت خواهد بود.
- برخی آزمایشات تصویربرداری به منظور ارزیابی وضعیت زانو انجام می‌شود. آزمایش های MRI تخریب غضروف، تغییرات استخوانی و سایر مشکلات مرتبط را نشان می‌دهند.
- آزمایش خون برای اندازه گیری آنزیم های التهابی مانند سی راکتیو پروتئین C و سیتوکین ها مورد استفاده قرار بگیرد. این آزمایشات به پزشک کمک می‌کنند تا درجه و شدت التهاب را بررسی کند.
بیشتر بدانید: پارگی منیسک زانو
درمان‌های دارویی آرتروز زانو
درمان آرتروز زانو با دارو برای مدیریت درد و التهاب، بهبود عملکرد زانو خواهد بود اما آرتروز را به طور کامل از بین نمی‌برد.
- داروی ضد التهاب های غیراستروئیدی (NSAIDs): مانند ایبوپروفن و ناپروکسن، که به کاهش التهاب و درد زانو کمک می‌کنند.
- استروئید ها: پزشک شما در صورت لزوم داروهای استروئیدی مانند پردنیزون یا متیل‌پردنیزولون را تجویز می‌کند. این داروها باعث کاهش التهاب و درد زانو می‌شوند، اما مصرف طولانی مدت آنها ممکن است با عوارض جانبی جدی همراه باشد.
- مکمل‌های غذایی: برخی مکمل های غذایی مانند گلوکوزامین و کندروئیتین می‌توانند به بهبود عملکرد زانو و حفظ سلامت غضروف کمک کنند. قبل از مصرف هر نوع مکمل غذایی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
مهم است که هرگز قبل از مصرف هر دارویی، با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما می‌تواند داروهای مناسب را بر اساس شدت علائم، وضعیت سلامت و تعامل با سایر داروها یا عوارض جانبی محتمل تجویز کند.
تزریق ژل برای درمان آرتروز زانو
تزریق ژل به عنوان یک روش درمانی برای آرتروز زانو در برخی موارد استفاده می‌شود. این فرایند به عنوان درمان تزریقی شناخته می‌شود. در آرتروز زانو، میزان اسید هیالورونیک که یک قسمت طبیعی از مایع زانو است، کاهش می‌یابد و موجب خشکی و لغزندگی استخوان‌های زانو می‌شود.
با تزریق ژل، اسید هیالورونیک به زانو تزریق می‌شود تا لغزش طبیعی زانو را بهبود بخشد و علائم آرتروز را کاهش دهد. ژل باعث کاهش درد و التهاب در زانو می‌شود و قابلیت حرکت را بهبود می‌بخشد.
تزریق prp برای درمان آرتروز زانو
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) یکی دیگر از روش های درمانی است که برای آرتروز زانو استفاده می‌شود. PRP محلولی است که پلاکت‌ه ا، فاکتورهای رشد و سایر عناصر خونی غنی شده را دارا می‌باشد. این محلول از خون بیمار استخراج می‌شود و سپس به زانو تزریق می‌شود.
مکانیسم اثر PRP در درمان آرتروز زانو هنوز به طور دقیق مشخص نشده است. با این حال، فرضیه های متعددی وجود دارد که توضیح می‌دهند چگونه PRP می‌تواند در بهبود وضعیت زانو تاثیر بگذارد. پی آر پی به عنوان یک ضد التهاب طبیعی عمل کرده و به کاهش التهاب زانو کمک می‌کند.
درمان‌های جراحی آرتروز زانو
در صورتی که درمان‌های غیرجراحی برای آرتروز زانو موثر نباشند و وضعیت شما بهبود پیدا نکند، پزشک تصمیم به انجام درمان جراحی برای آرتروز زانو می‌گیرد. در زیر، چندین روش جراحی معمول برای درمان آرتروز زانو را بررسی خواهیم کرد:
- آرتروسکوپی زانو: در این روش، پزشک با استفاده از یک دستگاه آرتروسکوپ که یک لوله نازک با یک دوربین در انتهاست، وارد مفصل زانو می‌شود. این روش معمولاً برای شستشوی مفصل زانو و برداشتن ترکیبات تحریک کننده التهابی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، در برخی موارد می‌توان اقدام به ترمیم بافت‌های آسیب دیده زانو نیز کرد.
- جراحی تعویض مفصل زانو (آرتروپلاستی): در این روش، مفصل زانو با استفاده از مفصل مصنوعی جایگزین می‌شود. مفصل مصنوعی معمولاً از فلز و پلاستیک ساخته می‌شود و به عنوان جایگزین برای سطح آسیب دیده زانو قرار می‌گیرد.
- جراحی ترمیم غضروف: در برخی موارد، جراحی ترمیم غضروف می‌تواند انجام شود. این جراحی شامل تزریق خلاص کننده های غضروفی، ترمیم غضروف با استفاده از روش های خارجی یا همچنین جراحی آرتروسکوپیک است.
- جراحی استخوان: در برخی موارد، جراحی برای تنظیم و وارونه سازی استخوان های زانو می‌تواند انجام شود. این کارها ممکن است شامل جراحی اصلاحی برای برطرف کردن نقص‌های استخوانی مانند خم شدگی‌ها و تغییرات موقعیت استخوان‌ها باشد.
درمان‌های خانگی آرتروز زانو
آرتروز زانو یک بیماری مزمن است و برای درمان آن، نیاز به روش‌های متعددی است که توسط پزشک تعیین می‌شود. درمان خانگی می‌تواند به عنوان مکملی برای درمان‌های تجویز شده توسط پزشک مورد استفاده قرار بگیرد اما نمی‌تواند به عنوان یک روش درمان قطعی و موثر شناخته شود.
- کاهش وزن می‌تواند بر روی زانوهایتان فشار کمتری ایجاد کند و علائم آرتروز را کاهش دهد.
- بعضی ورزش ها می‌توانند به شما کمک کنند علائم آرتروز زانو را کاهش دهند. مانند ورزش‌هایی مانند شنا، دوچرخه‌سواری، یوگا، پیاده روی و تقویت عضلات قدامی و عقبی.
- تلاش برای جلوگیری از فعالیت هایی که می‌توانند به زانوها آسیب برسانند، می‌تواند به شما کمک کند.
- استفاده از بسته‌های یخ یا کمپرس یخ برای کاهش درد و التهاب می‌تواند مفید باشد. همچنین، برخی افراد به استفاده از بسته‌های گرمایی مانند دستمال گرم، حمام گرم یا دستگاه‌های گرمایی موضعی نیز پاسخ می‌دهند.
بهترین روش درمان آرتروز زانو چیست؟
برای انتخاب بهترین روش درمان آرتروز زانو باید ابتدا علت و میزان آسیب به زانو توسط پزشک بررسی شود و با توجه به تشخیص پزشک بهترین درمان برای بیمار انتخاب گردد. با توجه به این موضوع، انتخاب بهترین جراح ارتوپدی تاثیر زیادی در نتیجه عمل و درمان آرتروز زانو دارد.