خم شدن زانو بعد از جراحی تعویض مفصل زانو، از چالش‌های جراحی مفصل است. دامنه حرکت زانو بعد جراحی تعویض مفصل در همه افراد یکسان نیست و وابسته به عوامل مختلفی است. از علل ایجاد این مشکل می‌توان به خشک شدن زانوها اشاره کرد. به خصوص افرادی که اکثرا در حالت نشسته هستند و زیاد راه نمی‌روند این حالت بیشتر در آن‌ها نشان داده می شود. اگر شما هم قصد جراحی تعویض مفصل دارید اما نگران دامنه حرکت زانوی هستید تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
تا چه زمانی بعد از تعویض مفصل می‌توان زانو را خم کرد؟
سوال اصلی افرادی که تعویض مفصل انجام می‌دهند این است که چه زمانی امکان خم شدن زانو بعد از جراحی تعویض مفصل وجود دارد؟ در پاسخ به این افراد باید گفت که برای رسیدن به بهبودی کامل بعد از عمل، حدود ۶ ماه تا یک سال زمان نیاز است. البته این مدت زمان به عواملی مثل سن افراد، فعالیت آن‌ها و شرایط بدنی افراد وابسته است. بیمارانی که این عمل را انجام می‌دهند حدود دو روز در بیمارستان بستری می‌شوند. در روزهای ابتدایی بعد از جراحی اگر مشکلی وجود نداشته باشد، می‌توان از طریق عصا یا واکر راه رفت.
میزان خم کردن زانوها در روزهای اول بعد از جراحی، بسیار کم‌تر است و باید با احتیاط بیشتری راه رفت؛ اما با گذشت زمان و انجام فیزیوتراپی‌های منظم دامنه حرکت و زاویه خم کردن زانوها، در افراد بیشتر خواهد شد. در این شرایط بدون عصا و واکر می‌توان به راحتی راه رفت و زانوی خود را به طرفین خم و راست کرد.
چرا بعد از تعویض زانو زانویم صاف نمی‌شود؟
خم شدن زانو بعد از جراحی تعویض مفصل زانو ، در روزهای اول، یک سری محدودیت‌ها برای بیماران دارد که با انجام دادن ورزش‌ها و فیزیوتراپی این مشکل برطرف خواهد شد. دلایل مختلفی باعث می‌شود که زانو بعد از تعویض مفصل صاف نشود که این دلایل عبارت است از:
● آرتروفیبروز
این عارضه بعد از جراحی ممکن است در برخی افراد دیده شود که باعث ایجاد یکسری محدودیتهای حرکتی در افراد خواهد شد. آرتروفیبروز باعث می‌شود نتوان زانو را به طرفین خم کرد و یا آن را راست کرد و در نهایت باعث ایجاد مشکل در انجام فعالیت‌های روزانه خواهد شد. معمولاً این عارضه با علائمی مثل قرمز شدن مفصل زانو، محدودیتهای حرکتی و تورم همراه است. در صورتی‌که علائم زیر شدید شود، احتمالا نیاز به جراحی مجدد خواهد بود.
● عدم انجام فیزیوتراپی
مراقبت‌های بعد از جراحی برای رسیدن به نتیجه مطلوب نقش بسزایی دارد. یکی از این مراقبت‌ها انجام دادن تمرین‌های فیزیوتراپی است. افرادی که عمل تعویض مفصل انجام می‌دهند، تا مدتی نمی‌توانند فعالیت‌های روزمره خود را انجام دهند. از این‌رو باید فیزیوتراپی انجام دهند تا به بهبودی سریع دسترسی پیدا کنند. برخی از بیماران به طور خودسرانه استفاده از داروها و مسکن‌هایی که پزشک به آن‌ها تجویز کرده را قطع می‌کنند، که باعث ایجاد درد شدید خواهد شد. در نهایت نمی‌توانند تمرینات فیزیوتراپی را انجام دهند. به دلیل عوامل ذکر شده دامنه حرکتی آن‌ها کاهش پیدا خواهد کرد و باعث می‌شود که در خم کردن زانوها بعد از تعویض مفصل مشکلاتی به وجود بیاید.
●محدودیتهای قبل از عمل
افرادی که قبل از جراحی در خم کردن زانوها محدودیت‌هایی داشته‌اند، بعد از عمل هم، این محدودیت‌ها با آن‌ها همراه خواهد بود.
●قرار دادن نادرست پروتز
معمولاً پروتز را در قسمت‌هایی که دچار آسیب دیدگی شده‌اند قرار می‌دهند. اندازه و سایز پروتز باید با استخوان هماهنگی داشته باشد. در برخی مواقع امکان دارد که بعد از جراحی، پروتز در محل درست قرار نگرفته باشد. این موضوع سبب خواهد شد در خم کردن زانو مشکلاتی به وجود بیاید.
بیشتر بدانید: لخته شدن خون بعد از تعویض مفصل زانو
علت خم نشدن زانو بعد از جراحی تعویض مفصل
علت‌ها و دلایل مختلفی وجود دارد که به خم نشدن زانو بعد از جراحی تعویض مفصل تاثیرگذار خواهد بود. این علت‌ها عبارت است از:
- وجود التهاب در مفصل باعث ایجاد محدودیت در حرکت خواهد شد. این التهابات در محدوده حرکتی رخ می‌دهد و بعد از گذشت مدتی بهبود پیدا خواهد کرد.
- عضلات پیرامون زانو که در حرکت و خم کردن زانوها نقش بسزایی دارند، بعد از جراحی ضعیف می‌شوند. این اتفاق در اثر عدم تحرک و بی‌توجهی به تمرینات فیزیوتراپی رخ خواهد داد.
- بعد از انجام جراحی، مهم‌ترین علتی که باعث می‌شود نتوان زانو را خم کرد ترس است. اکثر افراد تصور می‌کنند که مفصلی که در زانوی آن‌ها کار گذاشته شده چون مصنوعی است، نمی‌تواند به درستی حرکت کند. از این‌رو زیاد زانو را حرکت نمی‌دهند. در نتیجه چنین عاملی باعث خواهد شد که زانو خشک شده و به مفصل جدید عادت نکند.
بیشتر بدانید: پانسمان بعد از جراحی تعویض مفصل زانو
میزان خم شدن زانو بعد از جراحی تعویض مفصل
افرادی که این جراحی را انجام می‌دهند، در صورتی‌که مراقبت‌های لازم را به درستی انجام دهند می‌توانند دامنه حرکتی مناسبی داشته باشند. این افراد می‌توانند حدود ۹۰ یا ۱۰۰ درجه زانوی خود را به طرفین خم و راست می‌کنند. البته باید توجه کرد که افرادی که قبل از جراحی در خم کردن زانو محدودیتی نداشته‌اند، بعد از جراحی دامنه خم کردن زانو در آن‌ها بیشتر خواهد بود. به عبارتی می‌توان بیان کرد که دامنه حرکت این افراد حدود ۱۴۰ درجه است. افرادی که عمل تعویض مفصل انجام داده‌اند، باید از نشستن بر روی زمین پرهیز کنند؛ زیرا در هنگام نشستن فشار زیادی بر زانوها وارد خواهد شد. امکان دارد افرادی که پوکی استخوان دارند در زانوی آن‌ها شکستگی حاد ایجاد شود.
نتیجه گیری:
خم شدن زانو بعد از جراحی تعویض مفصل زانو، به کیفیت جراحی و شرایط بیمار وابسته است. در حالت عادی افرادی که این عمل را انجام داده‌اند، با مصرف کردن داروها و انجام دادن فیزیوتراپی، می‌توانند زانوی خود را حدود ۱۰۰ تا ۱۴۰ درجه خم کنند. افرادی که قبل از جراحی محدودیت‌هایی داشتند و یا عمل مفصل در آن‌ها به درستی انجام نشده است و یا تمرینات فیزیوتراپی را به طور مرتب انجام نداده در خم کردن زانو مشکلاتی خواهند داشت.
سوالات متداول
در حالت عادی حدود یک سال زمان نیاز است که زانو به طور کامل بهبود پیدا کند. اما اکثر بیماران بعد از گذشت ۶ هفته می‌توانند کارهای روزمره خود را انجام دهد و زانو به راحتی خم کنند.
با توجه به وضعیت سلامتی افراد و نوع جراحی، جلسات فیزیوتراپی مشخص خواهد شد.
بله یکی از مهم‌ترین عواملی که در زمینه خم شدن زانو بعد از جراحی تعویض مفصل تأثیر گذار است، تجربه و مهارت پزشک است. از این‌رو در انتخاب پزشک باید دقت کرد.