لخته شدن خون بعد از تعویض مفصل زانو

لخته شدن خون بعد از تعویض مفصل زانو از عوارض نادر و خطرناک این جراحی محسوب می‌شود که به آن آمبولی یا ترومبوز ورید عمقی می‌گویند. اگر بعد از تعویض مفصل زانو به دلیل آمبولی، لخته‌های خون در بدن ایجاد شود و این لخته‌‌ها دچار شکستگی شده و به سمت ریه‌ حرکت کنند، آمبولی ریه اتفاق می‌افتد. آمبولی ریه یک عارضه بسیار خطرناک است و در اغلب موارد باعث مرگ می‌شود. اگرچه آمبولی بعد از عمل زانو یک عارضه نادر است و در معدود مواردی اتفاق می‌افتد، اما به دلیل اهمیت ویژه‌ای که دارد باید حتماً جدی گرفته شود.

خونریزی بعد از جراحی تعویض مفصل زانو

در پی انجام یک سری از جراحی‌ها مانند جراحی تعویض مفصل زانو، به دلیل ایجاد برش روی بافت و پوست، خونریزی اتفاق می‌افتد. گاهی ممکن است که این خونریزی به حدی زیاد باشد که بیمار به تزریق خون نیاز پیدا می‌کند و یا برای جبران خون از دست داده حین جراحی، به مدت چند ماه نیاز به مصرف قرص آهن خواهد داشت. علاوه بر خونریزی‌های خارجی، امکان خونریزی‌های داخلی نیز برای بیمارانی که تحت این جراحی قرار می‌گیرند وجود دارد. در صورتی که هنگام تعویض مفصل به دلیل ایجاد برش، رگ‌ها آسیب ببینند احتمال ایجاد لخته‌های خونی افزایش پیدا می‌کند. اگر این لخته‌ها به جریان خون راه پیدا کنند عوارض بسیار خطرناک و کشنده‌ای را برای فرد به همراه دارند.

لخته‌ خون بعد از جراحی تعویض مفصل زانو چگونه تشکیل می‌شود؟

هنگامی که در طول جراحی رگ‌های ناحیه تحت درمان دچار بریدگی و آسیب شوند، خونریزی شروع می‌شود. سلول‌های خونی برای قطع خونریزی با یکدیگر پیوند ایجاد می‌کنند و لخته‌های خون را به وجود می‌آورند. لخته‌های خون از سلول‌های خونی، پلاکت‌ها و تعدادی سلول‌ تشکیل می‌شوند که این سلول‌ها در فرایند قطع خونریزی نقش موثری دارند. اگرچه لخته‌های خون برای متوقف کردن روند خونریزی در عروق بسیار مفید هستند اما اگر این لخته‌ها وارد جریان خون شوند مشکلات متعددی را برای بیمار ایجاد می‌کنند.

شیوع لخته شدن خون بعد از جراحی تعویض مفصل زانو

از هر ۱۰ نفری که جراحی تعویض مفصل زانو انجام می‌دهند و جهت پیشگیری از لخته شدن خون، داروهای مناسب دریافت نمی‌کنند، ۴ نفر با خطر لخته شدن خون روبرو می‌شوند. داروهایی که بعد از این جراحی توسط پزشک برای بیماران تجویز می‌شود برای پیشگیری از ایجاد این عارضه در خون هستند و باید به مدت حداقل یک الی دو هفته به طور مرتب مصرف شود. در واقع تا زمانی که بیمار بتواند تحرک کافی پیدا کند، مصرف این داروها باید ادامه داشته باشد. در صورتی که بیمار بعد از این جراحی مصرف دارو را جدی نگیرد و تحرک کافی نداشته باشد احتمال ایجاد لخته خون بعد از جراحی وجود دارد.

بیشتر بدانید: سن مناسب برای تعویض مفصل زانو

عوارض لخته شدن خون بعد از جراحی تعویض مفصل زانو

لخته شدن خون بعد از تعویض مفصل زانو عوارض خطرناک و مشکلات جدی را برای بیماران در پی دارد که این عوارض عبارتند از:

• ترومبوز ورید عمقی یا DVT: تشکیل شدن لخته‌های خون در ورید عمیق پا یک عارضه بسیار مهم است که با تورم، درد در قسمت ساق، مچ و زانو همراه است.

• آمبولی ریه: زمانی که لخته‌های خون از طریق سیاهرگ‌ها به طرف ریه حرکت کنند باعث انسداد جریان خون به سمت ریه و قلب می‌شوند. آمبولی ریه یک عارضه بسیار خطرناک و جدی است که در صورت عدم تشخیص به موقع و عدم درمان، باعث مرگ می‌شود.

علائم هشدار دهنده لخته شدن خون بعد از جراحی تعویض مفصل زانو

بعد از جراحی تعویض مفصل زانو و در حالی که در دوران نقاهت به سر می‌برید، باید تمام علائم خود را بررسی کنید و علائمی که نشان از لخته شدن خون دارند را جدی بگیرید. برخی از این علائم عبارتند از:

• علائم ترومبوز عروق ورید عمقی: احساس درد در ساق پا، حساسیت و یا قرمز شدن اطراف زانو، تورم و التهاب در مچ، ساق و یا سایر قسمت‌های زانو از علائم ترومبوز عروق ورید عمقی هستند.

• علائم آمبولی ریه: تنگی نفس ناگهانی و درد در ناحیه قفسه سینه به ویژه هنگام نفس کشیدن، از علائم آمبولی ریه هستند که در صورت بروز این علائم باید هرچه سریع‌تر به اورژانس مراجعه کرد.

بیشتر بدانید: جراحی ترمیمی منیسک زانو

پیشگیری از خطر لخته شدن خون بعد از جراحی تعویض مفصل زانو

برای جلوگیری از لخته شدن خون بعد از تعویض مفصل زانو، بهتر است از همان روزهای ابتدایی به مراقبت‌ها و دستورالعمل‌هایی که توسط پزشک جراح ارائه می‌شود دقت داشته باشید. برخی از روش‌های پیشگیری از این عارضه عبارتند از:

• از جوراب های کشی ساق بلند استفاده کنید.

هر زمان که امکان حرکت پاها برایتان فراهم بود پاهای خود را کمی از روی تخت بلند کرده و حرکت دهید.

• زمانی که شدت دردها کاهش پیدا کرد شروع به قدم زدن کنید و قدم‌های کوتاه در طول اتاق بردارید.

• از داروهای رقیق کننده خون که مانع از تشکیل لخته‌های خونی می‌شوند طبق دستورالعمل پزشک استفاده کنید و بدون مشورت با پزشک داروها را قطع نکنید.

نتیجه گیری

در این مقاله راجع به لخته شدن خون بعد از تعویض مفصل زانو صحبت کردیم. همانطور که در طول مقاله اشاره شد ایجاد لخته‌های خون بعد از جراحی تعویض مفصل یک عارضه نادر است که در صورت عدم استفاده از داروها بعد از جراحی یا عدم توجه به نکات مراقبتی اتفاق می‌افتد. اگر این مشکل به موقع تشخیص داده نشده و درمان نشود، منجر به خطرات جدی و کشنده می‌شود.

سوالات متداول 

تا چه مدت بعد از عمل، احتمال لخته شدن خون بعد از تعویض مفصل زانو کاهش پیدا می‌کند؟

تقریباً از هفته سوم یا چهارم به بعد احتمال خطر آمبولی ناشی از جراحی تعویض مفصل کاهش پیدا می‌کند.

آیا سرفه خونی می‌تواند از علائم آمبولی ریه بعد از جراحی تعویض مفصل باشد؟

بله. یکی از علائم ابتلا به آمبولی ریه بعد از جراحی مفصل زانو، سرفه‌های خونی هستند که در این صورت باید هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کرد.

آیا کشیدن سیگار باعث لخته شدن خون بعد از تعویض مفصل زانو می‌شود؟

بله کشیدن سیگار باعث آمبولی بعد از عمل می‌شود. بنابراین ۴ هفته قبل و ۴ هفته بعد از این جراحی مصرف سیگار را کنار بگذارید.