ورم زانو یکی از مشکلات بسیار رایجی است که ممکن است هر شخص در هر رده سنی دچار آن شود. این مشکل برای پیدایش به عوامل مختلفی بستگی دارد و قطعا نیاز به پیگیری های مداوم دارد. در واقع ورم زانو یک علامت از وجود مشکل مهمتری است که باید حتما مورد توجه قرار گیرد. در ادامه مقاله با ما همراه باشید.
علل ورم زانو
ورم زانو می‌تواند به دلیل مجموعه ای از عوامل باشد و ایجاد این مشکل تنها به یک عامل مربوط نیست. در زیر، برخی از علل شایع ورم زانو را بررسی می‌کنیم:
- آسیب های مستقیم به زانو مانند ضربه، فرورفتگی، شکستگی استخوان، آسیب غضروفی و آسیب رباط ها و بافت‌های نرم موجود در زانو ی‌توانند منجر به ورم شوند.
- التهاب مفصل زانو مانند آرتریت روماتوئید، آرتریت مفصلی، آرتریت مفصلی جوانان می‌تواند باعث ورم زانو شود.
- التهاب پاتلا یا بیماری پاتلوفمورال از علل ورم زانو بشمار می‌روند. این بیماری عمدتاً به بافت های پیرامون پاتلا، یعنی استخوان زانو و بافت‌های نرم مربوطه، آسیب می‌رساند.
- آرتروز زانو، یک بیماری مفصلی تخریبی است که با تخریب غضروف زانو و التهاب مفصل زانو همراه است. این بیماری می‌تواند منجر به ورم زانو شود.
- عفونت های باکتریایی یا ویروسی در زانو می‌توانند باعث ورم شوند.
- برخی بیماری‌های سیستمیک مانند بیماری‌های روماتیسمی (مانند آرتریت روماتوئید)، بیماری خونی (مانند لوسمی) و بیماری‌های سیستمیک دیگر باعث ورم زانو خواهند شد.
- تجمع غیرطبیعی مایع مفصلی در زانو نیز باعث ورم در این ناحیه می‌شود.
علائم ورم زانو
ورم زانو به تورم و افزایش حجم زانو اشاره دارد. علائم ورم زانو اغلب شامل موارد زیر هستند.
- تورم: زانو به طور مشخص ورم می‌کند و اندازه آن بزرگتر از حالت طبیعی خود است. این تورم به صورت محدود در یک بخش خاص از زانو یا به صورت گسترده تر در کل زانو رخ می‌دهد.
- درد: ورم زانو در برخی موارد با درد همراه است. درد می‌تواند ملایم یا شدید باشد و معمولاً در ناحیه زانو و اطراف آن احساس می‌شود.
- سفتی: زانو در ناحیه متورم شده سفت می‌شود. این سفتی ممکن است ناشی از تجمع مایع درون زانو یا واکنش التهابی باشد.
- محدودیت حرکت: ورم زانو می‌تواند منجر به محدودیت حرکت زانو شود. شما ممکن است دچار سختی و درد در حین حرکت زانو باشید و نتوانید به طور طبیعی خم شده یا دراز کنید.
- گرمی و قرمزی: تورم زانو باعث گرم و قرمزی در آن ناحیه می‌شود. این مشکل به دلیل واکنش التهابی در ناحیه زانو رخ می‌دهد.
روش تشخیص ورم زانو
تشخیص ورم زانو معمولاً توسط پزشک با استفاده از روش‌ها و آزمون‌های مختلف انجام می‌شود.
پزشک ابتدا با شما مصاحبه می‌کند تا درباره علائم، شدت و مدت زمان ورم زانو، عوامل تحریک‌کننده، سابقه پزشکی و داروهای مصرفی اطلاعات جامعی کسب کند. این اطلاعات به پزشک کمک می‌کند تا تشخیص اولیه بیماری را بررسی کند.
سپس پزشک زانو را بررسی می‌کند و به دنبال علائمی مانند تورم، درد، سفتی، محدودیت حرکت خواهد بود. تکنیک های تصویربرداری شامل ایکس رای زانو، سونوگرافی، مغناطیس تصویری (MRI) یا توموگرافی محاسبه شده (CT) تجویز خواهد شد. این تست ها به پزشک کمک می‌کنند تا تصاویر دقیقی از ساختارهای داخلی زانو بدست آورد و علل ممکن ورم را تشخیص دهد پزشک در برخی موارد نمونه های خون برای بررسی نشانگرهای التهابی، آزمایش های خون برای بررسی بیماری های سیستمیک و گاهی اوقات مایع مفصلی برای بررسی التهاب و عفونت دریافت کند.
بیشتر بدانید: ورم بعد از عمل مینیسک زانو
روش‌های درمان ورم زانو چیست؟
درمان ورم زانو بستگی به علت اصلی آن دارد. با این حال، در زیر روش‌های درمانی رایج برای کنترل ورم زانو را بررسی می‌کنیم:
اجتناب از فعالیت هایی که به زانو فشار می‌آورند و استفاده از محافظ و بانداژ فشرده نیز به کاهش ورم کمک می‌کند.
استفاده از کمپرس سرد در منطقه متورم شده زانو به کاهش التهاب و تخفیف درد ورم کمک می‌کند. این روش را می‌توان هر بار به مدت 15-20 دقیقه و با فاصله‌های 2 تا 3 ساعت تکرار کرد.
در برخی موارد، استفاده از گرما و حوله گذاری بر روی زانو می‌تواند به تسکین ورم و بهبود گردش خون کمک کند. اما در صورت وجود التهاب و عفونت فعال، این روش توصیه نمی‌شود.
پزشک ممکن است داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن تجویز کند تا درد و التهاب را کاهش دهد. در موارد شدیدتر، می‌توان از استروئیدها یا تزریق های موضعی آنتی‌التهابی به مفصل زانو استفاده کرد.
جلسات فیزیوتراپی می‌تواند به تقویت عضلات زانو، بهبود حرکت و کاهش ورم کمک کند. تمرینات آبی، الکتروتراپی، ماساژ و کشش عضلانی می‌توانند درمانی مؤثر باشند.
در مواردی که ورم زانو ناشی از مشکلات ساختاری مانند شکستگی، آسیب درونی زانو یا عفونت قابل درمان نباشد، جراحی ممکن است لازم باشد. این شامل تعمیر غضروف، ترمیم رباط‌ها، زاویه‌بندی مجدد استخوان‌ها و زانوهای مصنوعی می‌شود.
چه زمانی برای درمان ورم زانو به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورتی که ورم زانو شما شدید و یا برای طولانی مدت باقی مانده باشد و یا اگر با درمان خانگی ساده تحت تأثیر قرار نگرفته باشد، بهتر است که بدون معطلی به بهترین متخصص ارتوپد مراجعه کنید. علاوه بر این، موارد زیر نیز نشان دهنده نیاز به مراجعه فوری به پزشک هستند:
- در صورتی که ورم زانو شما حاد و ناگهانی باشد و همراه با درد شدید، یا تغییر رنگ پوست زانو، تورم یا سفتی در سایر قسمت‌های بدن باشد.
- در صورتی که ورم زانو شما بعد از صدمه یا ضربه شدید رخ داده باشد.
- اگر همراه با ورم زانو، علائم دیگری نظیر تب بالا، سردرد شدید، تنفس سخت، تنگی نفس، گیجی یا افتادگی باشد.
- اگر ورم زانو همراه با علائم عفونتی مانند تورم شدید، درد، تحریک پوست، گرمی و قرمزی باشد.
- در صورتی که ورم زانو بدون علت قابل توضیح برای شما بروز کند و به صورت مداوم و بدون تسکین باقی بماند.
برای پیشگیری از آب آوردن زانو چه کنیم؟
برای پیشگیری از آب آوردن زانو و کاهش خطر ورم زانو، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
تقویت عضلات اطراف زانو، به ویژه عضلات ران و پشت ران، می‌تواند استحکام و پایداری زانو را افزایش داده و خطر آب آوردن زانو را کاهش دهد. انجام تمرینات قوی سازی عضلات، مانند انعطاف پذیری، تمرینات تقویتی، تعادل و کشش عضلانی می‌تواند مفید باشد. بهتر است برای برنامه تمرینی خود با یک متخصص ورزشی مشورت کنید.
استفاده از تکنیک های گرما و سرد استفاده از کمپرس یخ برای کاهش التهاب و تسکین درد ورم می‌تواند مفید باشد. پس از فعالیت های ورزشی یا فعالیت هایی که زانو را به شدت فشار می‌دهند، استفاده از کمپرس سرد برای کاهش ورم مفید است. همچنین، استفاده از خمیر گرم و دستگاه‌های گرمایی می‌تواند قبل از ورزش یا فعالیت‌های فیزیکی کمک کند.
استفاده از باند کشی محکم و قرار دادن فشار مناسب بر روی زانو می‌تواند از آب آوردن زانو جلوگیری کند. این کار می‌تواند پایداری زانو را افزایش داده و ورم را کاهش دهد.
استفاده از زانوبند ها، به پایداری و استحکام زانو کمک می‌کند و خطر آب آوردن زانو را کاهش می‌دهد.
اگر شما دارای اضافه وزن هستید، کاهش وزن به پایداری زانو کمک می‌کند و فشار زیاد روی زانو را کاهش می‌دهد. رژیم غذایی مناسب و فعالیت‌های ورزشی با تأکید بر کاهش وزن می‌تواند مفید باشد.