پانسمان بعد از جراحی تعویض مفصل زانو برای افرادی که این جراحی را انجام داده یا قصد انجام آن را دارند موضوعی بسیار حائز اهمیت است که باید راجع به آن آگاهی پیدا کنند. هنگام جراحی و بعد از اتمام آن، پزشک ناحیه تحت درمان را به طور کامل پانسمان می‌کند و این پانسمان تا یک هفته نیاز به تعویض ندارد. اما بعد از گذشت یک هفته بیمار باید استحمام کند، محل زخم را شستشو و خشک کرده و سپس دوباره آن را پانسمان کند. پانسمان بعد از جراحی تعویض مفصل زانو باید به شکل روزانه و با استفاده از پدهای استریل و بهداشتی در مکانی کاملا استریل انجام شود تا مشکلی برای بیمار به وجود نیاید.
پانسمان در روز اول بعد از تعویض مفصل زانو
پانسمان در روز اول بعد از جراحی تعویض مفصل زانو اهمیت زیادی دارد. معمولاً در این روز بیماران هنوز مرخص نشده و در بیمارستان بستری هستند. به همین علت این کار توسط پرستاران انجام می‌شود. در روز اول رعایت یک‌سری نکات اهمیت ویژه‌ای دارد. به طور مثال محل پانسمان و خود پانسمان به هیچ عنوان نباید جابجا یا خیس شوند. در صورتی که زیر پانسمان احساس خونریزی و تورم داشتید حتماً این موضوع باید به پزشک گزارش شود.
بیشتر بانید: آرتروسکوپی زانو
نحوه تعویض پانسمان بعد از جراحی تعویض مفصل زانو
در اغلب اوقات پانسمان بعد از جراحی تعویض مفصل زانو توسط پزشک انجام می‌شود. اما بیمارانی که فرصت کافی برای مراجعه به پزشک ندارند یا برای مراجعه به پزشک باید مسافت طولانی را طی کنند ترجیح می‌دهند خودشان در خانه پانسمان را تعویض کنند. نکته‌ای که به هنگام تعویض پانسمان باید مورد توجه قرار بگیرد، تمیز نگه داشتن آن است. این کار از بروز عفونت جلوگیری می‌کند. نحوه تعویض پانسمان به شرح زیر است:
در ابتدای کار یک گوشه پانسمان را بگیرید و به آرامی آن را جدا کنید. بعد از برداشتن پانسمان باید مش جراحی زیر آن را ببینید. انگشتتان را روی مش قرار دهید تا در جای خود ثابت بماند و دوباره به کندن پانسمان در راستای برش جراحی ادامه دهید. ناحیه جراحی را از نظر علائم عفونتی مانند ترشحات سبز یا زرد، افزایش دمای محل جراحی یا خشکی پوست مورد بررسی قرار دهید و در صورت وجود هر یک از این علائم با پزشک تماس بگیرید. برای جلوگیری از نفوذ میکروب‌ها و انتقال عفونت، هرچه سریع‌تر گاز استریل را روی زخم قرار داده و بعد از ثابت کردن آن به کمک چسب، در نهایت با استفاده از باند آن را ببندید.
پانسمان بعد از جراحی تعویض مفصل زانو باید چند بار تعویض شود؟
پانسمان بعد از جراحی تعویض مفصل زانو معمولاً در دو روز اول که بستری هستید توسط پرستاران انجام می‌شود و نیازی نیست که خودتان اقدامی انجام دهید. بعد از ترخیص از بیمارستان باید پانسمان را روزانه تعویض کنید. تا یک هفته بعد از ترخیص، تعویض پانسمان آن هم به طور مداوم امری ضروری است. بعد از این مدت زمان می‌توانید به پزشک مراجعه کنید تا بخیه‌ها را بررسی و آنها را بردارد. در برخی موارد پزشک از چسب بخیه استفاده می‌کند که بعد از مدت ۷ تا ۱۰ روز می‌توانید آن را خیس کرده به آرامی از محل جراحی جدا کنید.
بیشتر بدانید: عفونت بعد از عمل تعویض مفصل زانو
علائمی که با مشاهده آن ها باید پانسمان محل جراحی تعویض مفصل زانو را تعویض کنید
همانطور که در طول مقاله اشاره کردیم تا یک هفته بعد از جراحی تعویض مفصل زانو پانسمان را به طور مرتب تعویض می‌کنید. با این حال در صورت مشاهده یک سری علائم، نیاز است هرچه سریع‌تر نسبت به تعویض پانسمان بعد از جراحی تعویض مفصل زانو اقدام کنید. این علائم عبارتند از:
• در صورتی که پانسمان به شکل صحیح روی ناحیه جراحی قرار نگرفته و به طور کامل از زخم و ناحیه جراحی مراقبت نکند.
• در صورتی که پانسمان کثیف و آلوده شده هرچه سریع‌تر باید نسبت به تعویض آن اقدام کرد.
• وجود علائمی مانند بوی بد، تورم، قرمزی، گرمای زیاد، ترشحات سبز رنگ یا زرد رنگ و… نشان از تعویض سریع پانسمان دارند.
• در صورتی که پزشک برای بهبودی سریع‌تر تعویض پانسمان را تجویز کند باید این کار را مرتبا در منزل انجام دهید.
• در صورتی که انجام فعالیت‌های زیاد باعث شده به ناحیه پانسمان فشار ایجاد شود و پانسمان حرکت کند باید نسبت به تعویض پانسمان اقدام کرد.
نتیجه گیری
در این مقاله راجع به پانسمان بعد از جراحی تعویض مفصل زانو صحبت کردیم. پانسمان ناحیه جراحی بعد از ترخیص از بیمارستان باید به طور مرتب و به مدت یک هفته انجام شود تا از ایجاد عفونت و تجمع آلودگی در ناحیه تحت جراحی جلوگیری کند. برای تعویض پانسمان محیط‌های تمیز و استریل را انتخاب کنید و در هر بار تعویض پانسمان، علائمی مانند تورم، قرمزی، ترشح و… را به طور دقیق بررسی کنید. در صورتی که هر یک از علائم را مشاهده کردید فورا به پزشک خود اطلاع دهید.
سوالات متداول
هنگام تعویض پانسمان در صورت وجود چه علائمی باید با پزشک جراح تماس بگیریم؟
با مشاهده علائمی از جمله افزایش ناگهانی میزان ترشحات مفصل یا ترشحات بدبو و زرد رنگ، احساس ناراحتی شدید، خستگی یا درد، تاول در اطراف زخم، تورم شدید، تغییر در انجام حرکات معمولی و دمای ۳۸ درجه یا بالاتر باید هرچه سریع‌تر با پزشک خود تماس بگیرید.
آیا بعد از عمل تعویض مفصل زانو با داشتن پانسمان می‌شود دوش گرفت؟
پانسمان بعد از جراحی تعویض مفصل زانو باید به خوبی حفظ شده و خیس نشود. اما در صورتی که نیاز به دوش گرفتن دارید ناحیه پانسمان را بپوشانید و طوری دوش بگیرید که پانسمان خیس نشود. اگر اطراف پانسمان اندکی مرطوب شد به کمک سشوار آن را خشک کنید. در صورتی که کل پانسمان خیس شده هرچه سریع‌تر آن را تعویض کنید.
چرا باید محل جراحی را پانسمان کنیم؟
ناحیه تحت جراحی بعد از اتمام جراحی بخیه می‌خورد، به همین علت این ناحیه مستعد عفونت شده و بسیار آسیب پذیر می‌شود. بنابراین پانسمان کردن از ایجاد خونریزی، درد، ترشح و عفونت جلوگیری می‌کند، از این رو اهمیت زیادی دارد. عدم توجه به پانسمان به موقع و صحیح، سبب نفوذ میکروب و آلودگی به ناحیه بخیه‌ها شده و در نهایت عفونت، درد و مشکلات جدی ایجاد می‌کند.