مراقبت های بعد از عمل تعویض مفصل لگن برای همه افرادی که این جراحی را انجام داده اند، دارای اهمیت است و توصیه داریم که قبل از اقدام برای این جراحی حتما در رابطه با این موارد از پزشک خود سوالات لازم را بپرسید. در این مقاله به طور کامل به تمامی جزئیات نکات مراقبتی بعد از این جراحی خواهیم پرداخت تا دوران نقاهت راحتی را سپری کنید.
چرا مراقبت های بعد از عمل تعویض مفصل لگن اهمیت دارد؟
مراقبت‌های بعد از عمل تعویض مفصل لگن از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا نقش حیاتی در بهبود موفقیت‌آمیز بیمار، پیشگیری از عوارض و بازگشت به زندگی عادی ایفا می‌کند. این مراقبت‌ها شامل کنترل درد، پیشگیری از عفونت، جلوگیری از تشکیل لخته‌های خون و جابجایی پروتز، و انجام تمرینات فیزیوتراپی برای تقویت عضلات و بازیابی دامنه حرکتی مفصل است.
رعایت دستورالعمل‌های پزشکی همچنین از تحلیل عضلات، سقوط و آسیب به مفصل مصنوعی جلوگیری کرده و عمر مفصل را افزایش می‌دهد.
علاوه بر این، مراجعه منظم به پزشک برای نظارت بر وضعیت مفصل و شناسایی مشکلات احتمالی، به بیمار کمک می‌کند تا از نتایج جراحی بهره‌مند شده و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشد.
✅بهبودی بعد از عمل تعویض مفصل لگن
دوران نقاهت و زمان بهبودی جراحی تعویض مفصل لگن برای افراد، متفاوت است و به عوامل مختلفی بستگی دارد. از جمله این عوامل عبارتند از: سلامت جسمانی، سن، جنسیت و رعایت مراقبت های بعد از عمل تعویض مفصل لگن، اما به صورت میانگین مدت زمان بهبودی بعد از عمل حدودا بین 3 الی 6 ماه است که بیمار می‌تواند فعالیت های روزمره خود را بدون کمک به دیگران انجام دهد.
✅زمان ترخیص از بیمارستان بعد از عمل تعویض مفصل لگن
زمان ترخیص از بیمارستان پس از عمل تعویض مفصل لگن برای همه افراد یکسان نیست و بستگی به عواملی نظیر روش جراحی، وضعیت سلامت عمومی بیمار دارد. به طور معمول مدت زمان بستری در بیمارستان پس از عمل تعویض مفصل لگن بین 2 الی 4 روز است.
در این مدت، پزشکان و پرستاران نظارت و مراقبت مستمر بر روی بیمار خواهند داشت، دوران نقاهت جراحی بیمار و روند بهبود را ارزیابی خواهند کرد. هدف از بستری شدن در این مدت، کنترل درد، جلوگیری از عفونت، آموزش درباره مراقبت پس از عمل و شروع فرایند توانبخشی فیزیکی است و همچنین مراقبت های بعد از عمل تعویض مفصل لگن نیز بعد از ترخیص شروع می‌شود.
برای اطلاع دقیق از زمان ترخیص از بیمارستان بعد از عمل تعویض مفصل لگن با پزشک خود مشورت کنید.
✅رژیم غذایی بعد از جراحی تعویض مفصل لگن
تغذیه مناسب و استفاده از رژیم غذایی درست تاثیر زیادی در سرعت روند بهبود بیمار دارد. دریافت ویتامین و کالری مورد نیاز بدن از غذاها بعد از عمل باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و جلوگیری از بروز عفونت می‌گردد و همچنین سرعت بهبود زخم ها افزایش پیدا می‌کند. بعد از عمل تعویض مفصل لگن با توجه به این مورد که نیاز به کنترل وزن و جلوگیری از افزایش وزن است باید کالری و ویتامین های کامل برای روند بهبود برای بیمار تامین شود به همین دلیل از رژیم غذایی توصیه شده توسط پزشک برای بهبودی پیروی کنید.
✅حمام بعد از جراحی تعویض مفصل لگن
برای حمام کردن بعد از عمل باید از دستورات پزشک خود پیروی کنید و بعد از مدت زمان مقرر با رعایت برخی نکات می‌توانید استحمام داشته باشید. با توجه به این که پانسمان ها ضد آب هستند نیاز به خشک نگه داشتن محل زخم ندارد. در زمان استحمام بر روی صندلی نشسته و از خم کردن بدن بیش از 90 درجه خودداری کنید. از فشار آوردن به زخم ها در زمان شستشو بپرهیزید و در زمان حمام کردن برای کمک و مراقبت همراه بیمار باشد. در صورتی که زخم ها ملتهب و قرمز هستند، احتمال عفونت در زخم ها وجود دارد از استحمام در مواجهه با این مورد خودداری کرده و سریعا به پزشک مراجعه کنید.
✅ورزش بعد از جراحی تعویض مفصل لگن
بعد از عمل تعویض مفصل لگن، ورزش بخش مهمی از فرایند بهبود و بازگشت به عملکرد نرمال بدن است. با این حال، برای شروع فعالیت های ورزشی پس از عمل تعویض مفصل لگن، باید با پزشک خود مشورت کنید و از دستورات از فعالیت های تجویزی پزشک پیروی نمایید. زیرا هر عمل جراحی تعویض مفصل لگن متفاوت است و نیازهای ورزشی بیمار با توجه به نوع عمل و شرایط بدنی یکسان نخواهد بود.
عموماً در مراقبت های بعد از عمل تعویض مفصل لگن، بیمار به فیزیوتراپی و تمرینات توانبخشی ارجاع داده می‌شود. این تمرینات شامل تمرینات تقویت عضلات، تمرینات انعطاف پذیری و تمرینات تعادل و کنترل حرکتی می‌باشد. ورزش‌هایی که پس از عمل تعویض مفصل لگن ممکن است توصیه شوند عبارتند از:
- پیاده روی کوتاه مدت و به مرور افزایش مسافت پیاده روی با توجه به شرایط بدنی
- استفاده از دوچرخه ثابت یا دوچرخه سواری در فضای باز، با توجه به توانبخشی و قدرت عضلات.
- راه رفتن در آب باعث کاهش وزن بدن و افزایش استقامت عضلات به خصوص تقویت عضلات لگن می‌شود.
- استفاده از دستگاه‌های تناسب اندام همچون دویدن روی تردمیل یا راه رفتن
- شامل تمریناتی مانند تعادل بر روی یک پای، تمرینات بیلبورد و تمرینات معکوس.
✅نحوه خوابیدن بعد از تعویض مفصل لگن
خوابیدن به روش صحیح تاثیر زیادی در کاهش وزن و روند بهبودی دارد. در ادامه برخی نکات در مورد نحوه خوابیدن بعد جراحی تعویض مفصل لگن را بیان می‌کنیم.
- بعد از عمل توصیه می‌شود بر روی تخت خواب بخوابید و از دراز کشیدن بر روی زمین خودداری کنید. زیرا قرار گیری بر روی تخت باعث سهولت در زمان بلند می‌شود و مانع از فشار زیاد بر روی لگن می‌شود.
- در زمان خوابیدن از خم شدن به جلو و خم کردن بیش از حد کمر و لگن خودداری کنید.
- از قرار دادن پاها بر روی یکدیگر، به خصوص پای عمل شده بر روی پای دیگر خودداری کنید زیرا احتمال در رفتن مفصل لگن در این حالت زیاد است.
- در صورتی که نیاز به خوابیدن به یک شانه باشد باید بین پاهای خود یک بالش قرار دهید و از فشار آوردن به مفصل عمل شده خودداری کنید. معمولا توصیه می‌شود برای خوابیدن به پهلو روی شانه سمت سالم بخوابید.
- در صورت نیاز به تغییر حالت بدن در زمان خواب از چرخش ناگهانی و فشار به لگن خودداری کنید.
✅رانندگی بعد از عمل تعویض مفصل لگن
مدت زمان نیاز برای راننداگی بعد جراحی در افراد مختلف متفاوت است. در صورت بهبودی و اجازه پزشک برای رانندگی توصیه می‌شود مدت زمان طولانی رانندگی نکنید و هر دو ساعت یکبار استراحت کرده و از فشار به لگن و زانو پرهیز کنید. برای استراحت بین زمان رانندگی توصیه می‌شود مقداری پیاده روی کرده و یا دراز کشیده و بدن و پاها را در یک راستا قرار دهید.
✅نکات حرکتی بعد از عمل تعویض مفصل لگن
بعد از عمل تعویض مفصل لگن برای حرکت کردن و یا راه رفتن تا چند روز بعد از عمل نیاز به ابزار کمک پزشکی مانند واکر و عصا است بعد از بهبودی و گذراندن دوره ای فیزیوتراپی توصیه می‌شود. از راه رفتن سریع و دویدن تا بهبودی کامل خودداری کرده زیرا حرکت های ناگهانی باعث در رفتن لگن و آسیب دوباره به مفصل می‌شود.
بیشتر بدانید: جراحی مجدد تعویض مفصل لگن
✅نشستن و خم شدن بعد از تعویض مفصل لگن
پس از عمل تعویض مفصل لگن، نشستن به طور صحیح و مناسب می‌تواند به راحتی و بهبود پس از عمل کمک کند. در ادامه، چند نکته راجع به نشستن در زمان مراقبت های بعد از عمل تعویض مفصل لگن را بررسی می‌کنیم:
1. استفاده از صندلی مناسب: انتخاب صندلی مناسب و پشتیبانی‌کننده می‌تواند در نشستن پس از جراحی تعویض مفصل لگن کمک کند. انتخاب یک صندلی با پشتیبان قوی و منحنی، که به شکل صحیحی کمر و لگن را حمایت کند، می‌تواند به شما کمک کند تا به شکل مناسب بنشینید و فشار اضافی روی مفصل لگن را کاهش دهید.
2. تغییر وضعیت نشستن: به منظور جلوگیری از استقرار طولانی در یک وضعیت، می‌توانید وضعیت نشستن خود را تغییر دهید. برای تغییر در شرایط نشستن از حرکت ناگهانی پاها خودداری کنید.
3. استفاده از وسایل کمکی: اگر پزشک شما توصیه کرده است، ممکن است برخی وسایل کمکی مانند پشتیبان های خاص، بالش های نشستن استفاده کنید. این وسایل می‌توانند به شما کمک کنند تا استقامت و پایداری بیشتری در نشستن پس از جراحی داشته باشید.
4. اجتناب از نشستن طولانی: نشستن به طور مداوم می‌تواند بر روی مفصل لگن اضافه فشار ایجاد کند. برای کاهش این مشکل، می‌توانید توقف‌های کوتاه و متناوب را در طول نشستن ایجاد کنید. این توقف‌ها به مفصل لگن استراحت می‌دهند و فشار روی آن را کاهش می‌دهند.
✅چرخش مفصل لگن بعد از عمل تعویض مفصل لگن
افرادی که این جراحی را انجام داده اند باید توجه داشته باشند که این مورد احتمال در رفتگی لگن را افزایش می‌دهد و بهتر است که چرخش ناگهانی ایجاد نشود و یا با این کار قصد شکستن قولنج نداشته باشید.
✅نشستن بعد از تعویض مفصل لگن
نشستن بعد از تعویض مفصل لگن نیازمند رعایت تکنیک‌های خاصی است تا از فشار بیش از حد بر مفصل جدید و خطر جابجایی آن جلوگیری شود. بیمار باید از صندلی‌های بلند و محکم استفاده کند که زانوها از سطح لگن پایین‌تر قرار گیرند و زاویه مفصل ران از 90 درجه تجاوز نکند.
زمانی که نشستن و برخاستن دارد ، باید به آرامی حرکت کند و از فشار مستقیم بر مفصل خودداری کند. بهتر است از صندلی‌هایی با تکیه‌گاه محکم و دسته‌دار استفاده شود تا بتوان با کمک دست‌ها وزن را به صورت متعادل توزیع کرد.
نکته مهم اینکه نشستن طولانی‌مدت یا روی صندلی‌های نرم و کم‌ارتفاع باید پرهیز شود، زیرا این موارد می‌توانند به مفصل مصنوعی شما آسیب برسانند. در آخر، قرار دادن یک بالش کوچک روی صندلی می‌تواند به حفظ وضعیت مناسب و کاهش فشار کمک کند.
دستور العمل های کلی مراقبت بعد از تعویض مفصل لگن
مراقبت های بعد از عمل تعویض مفصل لگن به مجموعه دستورالعمل های مراقبتی گفته می‌شود که باعث بهبود و سرعت روند درمان می‌گردد. مصرف به موقع داروهای تجویزی
- تکمیل دوره های توانبخشی و فیزیوتراپی
- رعایت رژیم غذایی و کنترل وزن
- مراقبت های بهداشتی و جلوگیری از بروز عفونت
- رعایت دستورالعمل های پزشک
مشکلات رایج مراقبتی بعد از جراحی تعویض مفصل لگن
بعد از عمل تعویض مفصل لگن، برخی مشکلات رایج برای اکثر بیماران وجود دارد. لازم به ذکر است عوارض برای هر فرد و هر عمل جراحی می‌تواند متفاوت باشد. در ادامه برخی مشکلات رایجی که ممکن است پس از جراحی تعویض مفصل لگن رخ دهند را بیان می‌کنیم
1. درد: درد پس از عمل تعویض مفصل لگن معمولاً رایج است. این درد ممکن است در منطقه مفصل تعویض شده و اطراف آن حس شود. پزشک شما داروهای درد آرام‌بخش تجویز می‌کند تا در این مورد به شما کمک کند. همچنین، رعایت توصیه‌های پزشکی در مورد استراحت و فیزیوتراپی نقش مهمی در کاهش درد پس از عمل دارد.
2. عفونت: عفونت همیشه یک خطر پس از هر عمل جراحی است. در صورتی که علائم عفونت مانند تورم، قرمزی، درد شدید یا تب داشته باشید، باید به پزشک خود اطلاع دهید. اگر عفونت تشخیص داده شود، درمان متناسب از طریق داروها یا مراقبت‌های دیگر انجام خواهد شد.
4. لخته خون: پس از عمل تعویض مفصل لگن، خطر بروز لخته خون در عروق عمقی (DVT) و خطر انتقال لخته به ریه (PE) وجود دارد.
5. ناراحتی موضعی: در محل جراحی ممکن است ناراحتی و تورم رخ دهد. این مشکلات معمولاً در مدت زمان کوتاهی بعد از عمل تا حدود چند هفته باقی می‌ماند و با استفاده از کمپرس های یخ و استفاده از داروهای ضد التهاب کاهش پیدا می‌کند.
نتیجه گیری
مراقبت های بعد از عمل تعویض مفصل لگن داری اهمیت فراوان برای گذراندن دوران نقاهت بدون چالش است. برخی افراد به این مسائل بیشتر توجه دارند اما به طور کلی توصیه می‌شود که حتما این موارد را رعایت کنید تا هر چه زودتر بتوانید بعد از این عمل تعویض مفصل شروع به راه رفتن و انجام فعالیت روزمره خود کنید.
سوالات متداول
قطعا پس از عمل تعویض مفصل لگن، بیمار دچار محدودیت های حرکتی در ناحیه لگن و زانو می‌شود. ناگفته نماند این محدودیت ها موقتی و با انجام فعالیت های توانبخشی و استفاده از ابزار کمک پزشکی مانند عصا بهبود پیدا می‌کند.
در برخی موارد، مفصل تعویض شده استحکام کافی ندارد و احساس عدم ثبات در حرکت را خواهید داشت. در این صورت، نیاز است برخی عمل های اصلاحی بر روی مفصل انجام شود.